De huizenprijzen in Nederland zijn de afgelopen jaren fors gestegen. Veel huiseigenaren hebben hierdoor aanzienlijke overwaarde opgebouwd. Misschien herken je jezelf hierin en overweeg je om (een deel van) je overwaarde te schenken aan je kind of kleinkind, bijvoorbeeld om hen te helpen bij de aankoop van een huis, het aflossen van een studieschuld, of als financiële steun bij andere belangrijke mijlpalen in hun leven. Een schenking tijdens leven kan bovendien voordelig zijn om toekomstige erfbelasting te beperken. Ook biedt dit de kans om daadwerkelijk mee te genieten van de impact die je schenking heeft.
Maar hoe werkt overwaarde schenken precies? Welke fiscale spelregels zijn van toepassing, en hoe zorg je ervoor dat je verstandig omgaat met je eigen financiële positie? In dit uitgebreide artikel geven we je alle informatie, advies en voorbeelden die je nodig hebt om dit proces zorgvuldig aan te pakken.
Meer informatie over het schenken van overwaarde
Overwaarde ontstaat wanneer de marktwaarde van je huis hoger is dan de openstaande hypotheekschuld. Stel je voor: je woning is €400.000 waard en je hebt nog €200.000 aan hypotheek uitstaan. Je beschikt dan over een overwaarde van €200.000. Dit bedrag zit echter ‘vast’ in stenen en moet eerst worden vrijgemaakt voordat je het daadwerkelijk kunt schenken.
Het vrijmaken van overwaarde kan op verschillende manieren, waarbij de meest gangbare opties zijn:
- Het verhogen van je bestaande hypotheek
- het afsluiten van een tweede hypotheek bij een andere aanbieder
- of het aangaan van een verzilver- of opeethypotheek.
Welke route het beste bij jou past, hangt af van je persoonlijke wensen, je financiële draagkracht en je toekomstige plannen. In elk geval is het belangrijk om het proces zorgvuldig door te lopen en niet te onderschatten hoeveel papierwerk en tijd ermee gemoeid kan zijn.
Advies over hoe je overwaarde kan opnemen om te schenken
Voordat je (een deel van) je overwaarde kunt schenken, moet je deze eerst liquide maken. De overwaarde zit namelijk ‘vast’ in je woning. Gelukkig zijn er meerdere manieren om je woningvermogen vrij te maken, ieder met eigen kenmerken, voordelen en aandachtspunten. Welke optie het beste bij jouw situatie past, hangt onder andere af van je leeftijd, inkomen, toekomstplannen en de hoogte van de gewenste schenking. Hieronder zetten we de belangrijkste mogelijkheden voor je op een rij, zodat je een weloverwogen keuze kunt maken.
Hypotheek verhogen: extra lenen op basis van overwaarde
Een veelvoorkomende manier om de overwaarde van je huis te verzilveren is door je bestaande hypotheek te verhogen. Je vraagt dan bij je huidige bank een extra hypotheekdeel aan. De geldverstrekker beoordeelt factoren zoals je inkomen, leeftijd en de actuele marktwaarde van je woning om te bepalen hoeveel je extra kunt lenen. Meestal is hiervoor een nieuwe taxatie nodig.
Bij het verhogen van je hypotheek moet je rekening houden met bijkomende kosten zoals advies-, notaris- en administratiekosten. Ook de nieuwe hypotheekrente speelt een belangrijke rol. Soms biedt de bank aantrekkelijke voorwaarden, maar het kan ook zijn dat de rente hoger uitvalt dan je huidige tarief, zeker bij een minder gunstig marktmoment.
Tweede hypotheek afsluiten: flexibiliteit bij een andere aanbieder
Een andere optie om je overwaarde te benutten is het afsluiten van een tweede hypotheek, eventueel bij een andere geldverstrekker dan je huidige hypotheekverstrekker. Dit kan aantrekkelijk zijn als elders betere voorwaarden gelden, zoals een lagere rente of soepelere acceptatie criteria voor bijvoorbeeld senioren of ondernemers.
Wel brengt een tweede hypotheek extra complexiteit met zich mee. Je krijgt te maken met dubbele administratie en hogere kosten, zoals advies-, bemiddelings- en notariskosten. Bovendien is hypotheekrenteaftrek alleen mogelijk als het geleende bedrag daadwerkelijk wordt besteed aan de eigen woning. Wanneer je het bedrag gebruikt voor een schenking, vervalt dit belastingvoordeel meestal. Bij een lening van dit formaat raden we je altijd aan om contact op te nemen met een ervaren hypotheekadviseur.
Verzilverhypotheek of opeethypotheek: uit je huis opnemen zonder maandlasten
Voor huiseigenaren die hun maandlasten niet willen verhogen, biedt een verzilverhypotheek of opeethypotheek een interessante uitkomst. Bij deze constructie ontvang je een eenmalige uitkering of maandelijkse bedragen vanuit je woningvermogen, zonder dat je rente of aflossing betaalt tijdens de looptijd.
De schuld groeit mee door het rente-op-rente effect en wordt pas verrekend bij verkoop van de woning of overlijden. Vooral voor senioren met een vast pensioeninkomen kan dit een aantrekkelijke manier zijn om vermogen beschikbaar te maken. Wel moet je rekening houden met een mogelijke vermindering van de erfenis voor je familie. Meer informatie over een opeethypotheek kan je vinden tussen onze ander blogs!
Praktijk voorbeeld: hoeveel kun je opnemen?
Een goed voorbeeld is een 75-jarige huiseigenaar die met pensioen is heeft een woningwaarde van €500.000 en geen openstaande hypotheekschuld. Via een verzilverhypotheek kan deze persoon, afhankelijk van de aanbieder en persoonlijke situatie, ongeveer €250.000 opnemen. Dit bedrag kan vervolgens worden geschonken aan familieleden, bijvoorbeeld aan kinderen of kleinkinderen, waarbij het verstandig is om fiscaal advies in te winnen. Zo beperk je de belastingheffing en benut je de beschikbare vrijstellingen optimaal.Wat zijn de belastingregels bij schenken uit overwaarde? (belasting)
Wat zijn de belasting regels in Nederland bij schenken uit overwaarde?
Wie schenkt, krijgt te maken met de Nederlandse belastingregels rondom schenkingen. Gelukkig bestaan er diverse vrijstellingen waardoor het in veel gevallen mogelijk is om belastingvrij vermogen over te dragen. Zo mag je in 2025 een kind jaarlijks ongeveer €6.000 belastingvrij schenken. Voor kleinkinderen of derden ligt deze vrijstelling lager, rond de €2.700. Daarnaast bestaat er voor kinderen tussen 18 en 40 jaar de mogelijkheid om eenmalig een verhoogde vrijstelling van circa €30.000 te benutten. Dit kan voor bijvoorbeeld de aankoop van een huis.
Sinds 2024 is de populaire ‘jubelton’, waarbij ruim €100.000 belastingvrij kon worden geschonken voor een eigen woning, afgeschaft. Schenk je meer dan de geldende vrijstelling? Dan is de ontvanger schenkbelasting verschuldigd en moet dit via een aangifte bij de Belastingdienst worden aangegeven. Het is belangrijk om de schenking goed op papier te zetten, zowel voor de belastingdienst als om misverstanden binnen de familie te voorkomen. Zeker in het geval van een latere scheiding, overlijden of ruzie binnen de familie kan een duidelijk vastgelegde schenking veel discussie voorkomen.
Wat is het verschil tussen schenken en erfbelasting besparen?
Veel mensen kiezen ervoor om bij leven alvast vermogen te schenken, juist om erfbelasting later te minimaliseren. Bij overlijden wordt het totale vermogen belast met erfbelasting,. In Nederland kan dat oplopen tot 20% afhankelijk van de hoogte van de erfenis en de relatie tot de erfgenaam. Door tijdig te schenken, maak je slim gebruik van de jaarlijkse en eenmalige vrijstellingen en verlaag je de belastingdruk voor je erfgenamen.
Ook het verschil in impact tussen schenken tijdens leven en het achterlaten van vermogen via een erfenis is groot. Tijdens leven kun je nog actief betrokken zijn bij de besteding van je schenking: je ziet je kind genieten van de nieuwe woning, studie of auto die mede dankzij jouw steun mogelijk werd gemaakt. Bovendien kun je eventuele fiscale voordelen spreiden over meerdere jaren door periodiek te schenken, iets wat bij een erfenis niet mogelijk is.
In welke gevallen is schenken uit overwaarde interessant?
Er zijn talloze situaties waarin het aantrekkelijk is om gebruik te maken van je overwaarde voor een schenking. Stel dat je kind een huis wil kopen en eigen geld nodig heeft om aan de financieringseisen te voldoen. In dat geval kun je met een schenking uit je overwaarde direct bijdragen aan een stevigere financiële basis, zonder dat je kind extra hoeft te lenen.
Ook kan een schenking nuttig zijn om een studieschuld af te lossen of om een noodzakelijke auto te kopen. Daarnaast kan het helpen om te voorkomen dat bij een toekomstige scheiding van je kind vermogen onbedoeld bij een ex-partner terechtkomt. Door duidelijke afspraken en vastlegging op papier voorkom je ongewenste situaties. Elk geval is uniek, dus laat je altijd goed adviseren over de juiste aanpak. Zeker wanneer je te maken hebt met complexe gezinssituaties zoals samengestelde gezinnen of hertrouwde partners.
Hoe pak je een schenking voor bijvoorbeeld je kind verstandig aan?
Schenken uit overwaarde is een prachtig gebaar, maar het proces vraagt om zorgvuldige planning. Begin altijd met een grondige oriëntatie: hoeveel overwaarde heb je? Welke opties heb je om deze op te nemen? Wat zijn de gevolgen voor je eigen financiële situatie? Een gratis oriëntatiegesprek met een van onze deskundige adviseur kan veel hulp en helderheid geven en voorkomt dat je belangrijke details over het hoofd ziet.
Vergeet niet dat het proces vaak meer tijd kost dan je denkt. Een taxatie regelen, hypotheek aanvragen voorbereiden, papieren in orde maken, het kost allemaal weken tot maanden. Zeker wanneer meerdere familieleden betrokken zijn, kan extra juridische begeleiding verstandig zijn. Dit geldt ook als je in het verleden te maken hebt gehad met een scheiding en dus een ex partner hebt.
Tip: Wil je weten hoeveel overwaarde jij kunt opnemen en welke route voor jou het beste is? Plan dan direct een vrijblijvend adviesgesprek met een van onze specialisten.
Overwaarde schenken vraagt om doordacht handelen
Overwaarde schenken is een prachtig instrument om tijdens je leven financiële steun te bieden aan familie, terwijl je tegelijk slim omgaat met belasting en erfbelasting. Toch vraagt iedere situatie maatwerk. De juiste strategie kiezen betekent vooruitdenken, goed plannen en gebruikmaken van alle wettelijke mogelijkheden. Alleen zo voorkom je onverwachte risico’s, zoals hogere maandlasten of ongewenste fiscale gevolgen.
Wil jij verantwoord schenken en weten wat in jouw situatie de beste aanpak is? Neem vandaag nog contact op voor een vrijblijvend adviesgesprek. Onze ervaren adviseurs helpen je stap voor stap bij het benutten van jouw woningvermogen, precies afgestemd op jouw wensen en doelen.
ik ga mijn koophuis verkopen en zal zo zijn dat ik 200.000 overwaarde heeft ,ik heb geen kinderen wel broers en zussen kan ik schenkingen doen aan hun of goede doelen want vindt zonde zoveel belasting te betalen ik ga huren.